«Είναι ο Θεός συµβατός µε τη Δηµοκρατία;»
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ στα "ΝΕΑ" Πέμπτη 7 Απριλίου 2011
Η θρησκεία, η επιστήµη, η ψήφος, ακόµη και η ευθανασία τέθηκαν στο τραπέζι µιας ενδιαφέρουσας συζήτησης στη Στέγη Γραµµάτων και Τεχνών, µε πρωταγωνιστή τον ιταλό διανοούµενο Πάολο Φλόρες Ντ’ Αρκάις
«Πρέπει να έχουµε το θάρρος να θέσουµε το πρόβληµα µε ριζοσπαστικούς όρους:είναι ο Θεός συµβατός µε τη Δηµοκρατία;». Αυτό το προκλητικό ερώτηµα έθεσε ο Πάολο Φλόρες Ντ’ Αρκάις, ιταλός διανοούµενος που πήρε µέρος σε ανοιχτή για το κοινό συζήτηση στη Στέγη Γραµµάτων και Τεχνών, στο πλαίσιο της σειράς «Λέξεις και Σκέψεις».
Η απάντηση που δίνει ο ίδιος είναι ότι µόνο µε αυστηρούς περιορισµούς συµβιβάζεται ο Θεός µε τη Δηµοκρατία. Γιατί «η Δηµοκρατία είναι το πρώτο πολίτευµα που στηρίζεται στην αυτονοµία του ανθρώπου και στο οποίο ορίζουµε εµείς τον νόµο, όχι το θέληµα του Θεού».
Ο Πάολο Φλόρες Ντ’ Αρκάις που δίδαξε Ηθική Φιλοσοφία στο Πανεπιστήµιο La Sapienza της Ρώµης και διευθύνει το περιοδικό «MicroMega» έγινε διεθνώς γνωστός από το βιβλίο του «Υπάρχει Θεός;» (2006), το οποίο ήταν ένας διάλογος ανάµεσα στον ίδιο και τον Γιόζεφ Ράτσινγκερ, προτού ο τελευταίος εκλεγεί Πάπας. «Ο ρόλος της θρησκείας πρέπει να είναι καθαρά ιδιωτικός» πιστεύει.
«Δεν λέω ότι δεν είναι επιτρεπτή η δηµόσια λατρεία, απλώς ότι ο Θεός πρέπει να εξοριστεί από τη δηµόσια σφαίρα. Η Δηµοκρατία δεν στηρίζεται µόνο στην ψήφο, γιατί αυτό θα ήταν απλώς µια σχέση δύναµης, µια σχέση αριθµών. Στηρίζεται στη λήψη αποφάσεων µέσω διαλόγου, σε µια διαδικασία στην οποία µετέχουν όσο περισσότεροι γίνεται, µε λογικά επιχειρήµατα.
Αν σε έναν διάλογο υπάρχει η θέση “έτσι το θέλει ο Θεός”, τότε δεν υπάρχει διάλογος»...
«Αν σε έναν διάλογο υπάρχει η θέση “έτσι το θέλει ο Θεός”, τότε δεν υπάρχει διάλογος», σχολίασε ο ιταλός διανοούµενος Πάολο Φλόρες Ντ’ Αρκάις
Σχολιάζω:
"Έτσι το θέλει ο Θεός" κι επειδή ο Θεός τη θέλησή του δεν την διαπραγματεύεται, δεν την συζητά δηλαδή μήπως και την αλλάξει (συζήτηση, διαπραγμάτευση, άρα και πιθανότητα ν' αλλάξει μια σκέψη, μια γνώμη, ακόμη και μια πράξη αυτό ακριβώς είναι και το κύριο χαρακτηριστικό του διαλόγου και της δημοκρατίας) έχω την εντύπωση ότι η πίστη στο θείο δεν έχει και πολλή σχέση με τη δημοκρατία. Η δημοκρατία, που είναι επίτευγμα του ανθρώπινου πολιτισμού, αντίθετα με τη θρησκευτική πίστη που είναι ακλόνητη, εξυπακούει τον κλονισμό μιας γνώμης, γιατί πάντα είναι υπό την αίρεση ότι μπορεί να συμπληρωθεί, να αλλάξει, ακόμα και να ανατραπεί μέσα από το διάλογο. Και τον διάλογο τον κάνουν μόνοι τους οι άνθρωποι με την προϋπόθεση ότι ανέχονται και αποδέχονται τους συνομιλητές τους να έχουν διαφορετική άποψη, διαφορετική ιδέα και διαφορετική πρόταση και τους αναγνωρίζουν το δικαίωμα να τις εκφράζουν. Η θρησκευτική πίστη, όσο και ανεκτική να είναι, κρατάει ένα μίνιμουμ αρχών που είναι και παραμένουν αδιαπραγμάτευτες, π.χ. ο μονοθεϊστής πιστός, όταν και αν συγκρουσθεί με τον πολυθεϊστή, δεν αναρωτιέται και δεν συζητάει για την πίστη του στον
έναν θεό, αλλιώς τι μονοθεϊστής θα ήτανε;
Εδώ σταματάω, υπενθυμίζοντας απλώς τους θρησκευτικούς φανατισμούς που, όπως θυμόσαστε σαΐνια μου στο μάθημα της ιστορίας, μάλλον αίμα και συμφορές κληροδότησε στον κόσμο μας, και συνεχίζει να κληροδοτεί ακόμα και στις μέρες μας όπου στη Γης συνεχίζουν να σκοτώνονται οι άνθρωποι προτάσσοντας στους πολέμους τους τα θρησκευτικά τους "πιστεύω".
