Σάββατο 26 Φεβρουαρίου 2011

Ένα τραγουδάκι της κ. Γεωργίας από αφορμή τις επιστημονικές παρατηρήσεις για την καρέτα - καρέρα ("ΤΟ ΒΗΜΑ", 25/2/2011)

ένα τραγούδι της Γεωργίας Δεληγιαννοπούλου από το δισκάκι και βιβλίο "Μια Ριγέ Γαρίδα Ροζ".


ΚΑΡΕΤΑ - ΚΑΡΕΤΑ


Μια θαλάσσια χελώνα                             "Αχ, κολυμβήτρια χελώνα μου, πώς
πίσω αφήνει το χειμώνα,                        να στο πω,
κολυμβήτρια τρομερή                              πώς να στο πω;
φτάνει ως την Αφρική.                            Φεύγα από δω
Το καβούκι της στον ώμο                        γιατί ενοχλείς τον τουρισμό.
δρόμο παίρνει, αφήνει δρόμο               Γιατί δεν πας σ' ένα άλλο νησάκι
και η χάρη της τη βγάζει                         πιο ερημικό;"
στης Ζακύνθου το μπουγάζι
ναι, το μπουγάζι!


- Αχ κολυμβήτρια χελώνα μου               "Σαν την προ-προ-προγιαγιά μου,
για δε μου λες,                                            σαν τη Μέλπω τη μαμά μου
πες μου τι θες σ' ακρογιαλιές                 την ξαδέρφη μας τη Ρούλα
τουριστικές και κοσμικές;                       και τη θεία μου την Αφρούλα
Πες μου τι θέλεις εδώ πέρα;                    χρόνια τώρα εδώ γυρνάω
πες μου εδώ τι θες;                                     και τη Ζάκυνθο αγαπάω,
                                                                         αν με διώξεις, πού να μείνω,
"Σαν την προ-προ-προγιαγιά μου,        πες μου, αν θες, τι θ' απογίνω;
σαν τη Μέλπω τη μαμά μου,                   Ε, τι θ' απογίνω;"
την ξαδέρφη μας τη Ρούλα
και τη θεια μου την Αφρούλα,                Μια θαλάσσια χελώνα
πάω κι εγώ με τη σειρά μου                    πίσω αφήνει το χειμώνα
να γεννήσω τα αβγά μου                         κολυμβήτρια τρομερή
μες στη ζεστασιά της άμμου                   φτάνει ως την Αφρική.
σαν την προ-προ-προγιαγιά μου           Στης Ζακύνθου τα λιμάνια
και τη γιαγιά μου"                                     αγαπάει να κάνει μπάνια
                                                                         άσ' την ήσυχη, να ζήσεις,
                                                                         και μη μου την ενοχλήσεις
                                                                         μην την ενοχλήσεις.


                                                                         Στης Ζακύνθου τα λιμάνια
                                                                         άστηνε να κάνει μπάνια!





Αυτόματη πλοήγηση

H καρέτα-καρέτα βρίσκει την Ιθάκη με το δικό της GPS

Βρετανία - Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2011  [ 18:54]
Αρχείο ΔΟΛΜόλις βγήκαν από το αβγό, ξέρουν όμως πού πηγαίνουν

Η απειλούμενη χελώνα Caretta caretta, γνωστή από την αγάπη της για το Ιόνιο, φαίνεται ότι έχει στη διάθεσή της μια ασυνήθιστα προηγμένη βιολογική πυξίδα: Πειράματα στο ενυδρείο δείχνουν ότι είναι το μόνο ζώο που αντιλαμβάνεται όχι μόνο το γεωγραφικό πλάτος, αλλά και το γεωγραφικό μήκος.



Πολλά άλλα ζώα είναι γνωστό ότι αντιλαμβάνονται την ένταση του μαγνητικού πεδίου της Γης και προσδιορίζουν έτσι το γεωγραφικό πλάτος, δηλαδή τη θέση τους στον άξονα βορρά-νότου.


Φαίνεται όμως ότι η Caretta caretta τα καταφέρνει καλύτερα στα υπερατλαντικά της ταξίδια στον Ατλαντικό, τον Ειρηνικό και τον Ινδικό ωκεανό.

«Το δυσκολότερο κομμάτι της πλοήγησης στην ανοιχτή θάλασσα είναι ο καθορισμός του γεωγραφικού μήκους, δηλαδή της θέσης στη διεύθυνση ανατολής-δύσης» σχολιάζει στο BBC ο Νέιθαν Πάτμαν, επικεφαλής της μελέτης στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας.

Η ομάδα του Πάτμαν πήρε νεογέννητες χελώνες από τις ακτές της Φλόριντας και τις άφησε να κολυμπούν σε κυκλικά ενυδρεία, εκτεθειμένα σε μαγνητικά πεδία αντίστοιχα με το μαγνητικό πεδίο της Γης.

Μια ομάδα από χελωνάκια εκτέθηκε στο μαγνητικό πεδίο που θα συναντούσε σε ένα συγκεκριμένο σημείο του ταξιδιού τους, ενώ μια δεύτερη ομάδα εκτέθηκε σε ένα άλλο μαγνητικό πεδίο, το οποίο αντιστοιχούσε στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος αλλά σε διαφορετικό μήκος.

Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές και στις δύο περιπτώσεις, τα χελωνάκια κολύμπησαν προς τη σωστή κατεύθυνση, αυτή που θα έπρεπε να πάρουν για να επιστρέψουν στην παραλία των προγόνων τους.

Ο μηχανισμός του φαινομένου παραμένει εν πολλοίς άγνωστος. 

Το πιθανότερο όμως είναι ότι οι χελώνες αντιλαμβάνονται το πλάτος από την ένταση του μαγνητικού πεδίου, η οποία είναι υψηλότερη στους πόλους και χαμηλότερη στους τροπικούς. Πολλά ακόμα ζώα αντιλαμβάνονται την ένταση του πεδίου, χρησιμοποιώντας για παράδειγμα μικρούς κρυστάλλους μαγνητικού υλικού που βρίσκονται μέσα σε ειδικά αισθητήρια όργανα.

Στην περίπτωση του γεωγραφικού μήκους, οι χελώνες μάλλον χρησιμοποιούν ως γνώμονα τη γωνία που σχηματίζουν με την επιφάνεια της Γης οι γραμμές του μαγνητικού πεδίου.

Η έρευνα δημοσιεύεται στο Current Biology.