Δευτέρα 30 Απριλίου 2012

Εκλογές με πανσέληνο, ένταση παλιρροιών, «βροχή» διαττόντων αστέρων (NAFTEMPORIKI.GR Δευτέρα, 30 Απριλίου 2012) Για να δούμε τι θα φωτίσει το φεγγάρι να ψηφίσουν οι μεγάλοι...

................................................................

Εκλογές με πανσέληνο, ένταση παλιρροιών, «βροχή» διαττόντων αστέρων

NAFTEMPORIKI.GR Δευτέρα, 30 Απριλίου 2012 10:20

Το βράδυ της 5ης και της 6ης Μαΐου θα λάμπει στον ουρανό το μεγαλύτερο φεγγάρι του έτους, καθώς θα συμπέσουν δύο αστρονομικά φαινόμενα. Θα υπάρχει πανσέληνος και, ταυτόχρονα, η Σελήνη θα βρίσκεται στη μικρότερη δυνατή απόσταση από τη Γη.

Με το πιο μεγάλο φεγγάρι του έτους, την ένταση του φαινομένου των παλιρροιών και την κορύφωση της δραστηριότητας μίας ακόμη ανοιξιάτικης βροχής διαττόντων θα συμπέσουν οι εκλογές της 6ης Μαΐου.
Το βράδυ της 5ης και της 6ης Μαΐου θα λάμπει στον ουρανό το μεγαλύτερο φεγγάρι του έτους, καθώς θα συμπέσουν δύο αστρονομικά φαινόμενα. Θα υπάρχει πανσέληνος και, ταυτόχρονα, η Σελήνη θα βρίσκεται στη μικρότερη δυνατή απόσταση από τη Γη.
Ταυτόχρονα, το πολύ λαμπερό φεγγάρι θα σκεπάσει με τη λάμψη του μία ακόμη βροχή διαττόντων, τις Ήτα Υδροχοΐδες, που συμπωματικά κορυφώνονται το ίδιο βράδυ.
Συγκεκριμένα, στις 03:36 ώρα Γκρίνουιτς (06:36 ώρα Ελλάδος), τα χαράματα της 6ης Μαΐου θα υπάρχει πανσέληνος. Όμως μόλις δύο λεπτά νωρίτερα, στις 03:34 ώρα Γκρίνουιτς (06:34 ώρα Ελλάδος) η τροχιά της Σελήνης θα την φέρει στο κοντινότερο σημείο της από τη Γη, σε απόσταση μόλις 356.953 χιλιομέτρων.
Επειδή η τροχιά του δορυφόρου μας δεν είναι κυκλική, ούτε κανονική, η απόστασή του από τη Γη συνεχώς αυξομειώνεται. Το κοντινότερο σημείο κάθε μηνιαίας τροχιάς της Σελήνης λέγεται περίγειο και το μακρινότερο απόγειο. Τα περίγεια και τα απόγεια μέσα στο έτος αυξομειώνονται. Φέτος το κοντινότερο περίγειο όλου του έτους θα συμβεί στις 6 Μαΐου τα χαράματα, ενώ το μακρινότερο απόγειο, δηλαδή η μεγαλύτερη απόσταση Γης-Σελήνης για το 2012 (που θα είναι 406.450 χιλιόμετρα), θα λάβει χώρα στις 19 Μαΐου.
Όπως φαίνεται από τις δύο αποστάσεις περίγειου - απόγειου, υπάρχει μία σημαντική διαφορά απόστασης της τάξης περίπου των 50.000 χιλιομέτρων, με συνέπεια ο δίσκος του φεγγαριού στις 6 Μαΐου (περίγειο) να φαίνεται κατά 14% μεγαλύτερος σε σχέση με τις 19 Μαΐου (απόγειο).
Καθώς η Σελήνη ασκεί μόνιμη βαρυτική επίδραση στον πλανήτη μας, κάτι που είναι κυρίως ορατό μέσα από τις παλίρροιες στη Γη, στις 5 - 6 Μαΐου, όταν θα υπάρχει το μεγαλύτερο και πλησιέστερο φεγγάρι του έτους, αναμένεται ένταση του φαινομένου των παλιρροιών, κάτι που θα κρατήσει και τις επόμενες μέρες.
Η επόμενη πανσέληνος του 2012 θα συμβεί στις 4 Ιουνίου, ενώ το επόμενο περίγειο θα λάβει χώρα μία μέρα πριν, στις 3 Ιουνίου, οπότε η απόσταση Γης-Σελήνης θα είναι 358.482 χιλιόμετρα.
Αυμπτωματικά, στο ίδιο διήμερο, 5 και 6 Μαΐου, θα κορυφωθεί και η δραστηριότητα μίας ακόμη ανοιξιάτικης βροχής διαττόντων, των Ήτα Υδροχοΐδων, που άρχισαν να εμφανίζονται από τις 19 Απριλίου και θα διαρκέσουν έως τις 28 Μαΐου.
Φαίνεται να προέρχονται από τον αστερισμό του Υδροχόου (από όπου πήραν και το όνομά τους), ενώ η πραγματική προέλευσή τους είναι τα απομεινάρια σωματιδίων που άφησε πίσω του ο κομήτης του Χάλεϊ, όταν αυτά περιοδικά συναντούν την τροχιά της Γης.
Κατά μέσο όρο, στη φάση της αποκορύφωσης, παρατηρούνται σε κατεύθυνση νοτιοανατολική στον ουρανό γύρω στα δέκα μετέωρα (πεφταστέρια) την ώρα, με ταχύτητα περίπου 66 χλμ. την ώρα. Το αστρονομικό φαινόμενο κορυφώνεται μία έως δύο ώρες πριν την αυγή, επειδή όμως παράλληλα ο ουρανός θα κυριαρχείται από το πιο λαμπρό φεγγάρι του 2012, οι ξενύχτηδες, ιδίως στο Βόρειο ημισφαίριο, όπου ανήκει και η Ελλάδα, θα καταφέρουν με δυσκολία να δουν μόνο τα πιο φωτεινά από τα μετέωρα των Υδροχοϊδών. Μεγαλύτερες ελπίδες παρατήρησης θα έχουν οι κάτοικοι του Νοτίου ημισφαιρίου της Γης.

Δευτέρα 23 Απριλίου 2012

Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου: Ένα γράμμα για τη χαρά της ανάγνωσης (23 Απρ 2012 | Τάσος Κοκκινίδης tvxs.gr)

...............................................................

Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου: Ένα γράμμα για τη χαρά της ανάγνωσης

tvxs.gr/node/92047
 

Με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου και με στόχο την έμπνευση της αγάπης για το βιβλίο και την ανάγνωση, το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) αναγγέλλει μία πρωτότυπη δράση που θα ολοκληρωθεί και θα παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια της 9ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης που θα πραγματοποιηθεί από τις 24 έως τις 27 Μαΐου στις εκθεσιακές εγκαταστάσεις της HELEXPO. 

Το ΕΚΕΒΙ κάλεσε 12 από τους συγγραφείς που θα συμμετάσχουν στη φετινή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης( Άλκη Ζέη, Θανάσης Βαλτινός, Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Σώτη Τριανταφύλλου, Χάρης Βλαβιανός κ.α.) να προσφέρει ο καθένας ως συμβολικό δώρο προς τα παιδιά μία επιστολή-μήνυμα για τη χαρά της ανάγνωσης και την αγάπη για τα βιβλία. Οι επιστολές αυτές θα εκτυπωθούν σε ειδικό φυλλάδιο και θα προσφέρονται σε όλα τα παιδιά που θα επισκεφθούν το περίπτερο της «Φιλαναγνωσίας» από τις 24 έως τις 27 Μαΐου, στην Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης.
 
Στη συνέχεια, θα αναρτηθούν στους ιστότοπους της Φιλαναγνωσίας (www.philanagnosia.gr) και του Μικρού Αναγνώστη (www.mikrosanagnostis.gr) και θα σταλούν σε πολλά δημοτικά σχολεία σε όλη την Ελλάδα μέσα από το δίκτυο του προγράμματος «Καινοτόμες δράσεις ενίσχυσης της φιλαναγνωσίας των μαθητών».
 

 

 Η πρώτη επιστολή έρχεται από τη συγγραφέα Σώτη Τριανταφύλλου
«Αγαπητά παιδιά, 
Σας γράφω αυτό το γράμμα για να σας πω δυο-τρία πραγματάκια που έμαθα και που με έκαναν εκστατικά ευτυχισμένη. Σήμερα είμαι πολύ μεγάλη σε ηλικία: να φανταστείτε ότι ήμουν δέκα χρονών τον περασμένο αιώνα! Λοιπόν ακούστε:
 Μερικοί άνθρωποι γίνονται ευτυχισμένοι κάνοντας εκδρομές και παίζοντας παιχνίδια, ενώ άλλοι χαίρονται με αγκαλίτσες και φιλάκια, με χορούς και με τραγούδια. Υπάρχουν αρκετοί που τους αρέσουν τα ωραία αντικείμενα. Όλα αυτά είναι σούπερ. Ωστόσο, αν πάρω παράδειγμα τον εαυτό μου, τίποτα δεν μου αρέσει περισσότερο από το να διαβάζω βιβλία. Όχι επειδή είμαι σπασίκλας και φύτουλας και όλ’ αυτά, αν και μπορείς να το πεις κι αυτό.
Τα βιβλία είναι σαν ταξίδια και σαν παιχνίδια: διαβάζοντας πετάμε με μεγάλες φτερούγες σε τόπους μακρινούς, εξερευνάμε τις ζωές άλλων ανθρώπων, νιώθουμε αγαπούλες, συγκινήσεις· μέσα στις σελίδες βρίσκουμε εμπειρίες που μοιάζουν με τις δικές μας, ή, ακόμα καλύτερα, δεν μοιάζουν με τις δικές μας - είναι πιο καταπληκτικές! Θυμάμαι πως όταν διάβασα την ιστορία του Ροβινσώνα Κρούσου ένιωσα ανακούφιση: αν ναυαγούσα σε έρημο νησί, όχι μόνο θα επιζούσα αλλά θα περνούσα τέλεια. 

Τα βιβλία καθησύχασαν τους φόβους μου:
 κατάλαβα ότι η ζωή είναι μια περιπέτεια κι ότι ποτέ δεν θα βαδίσω μόνη – τα βιβλία θα με συνοδεύουν σαν ζωντανά πλάσματα, θα με παρηγορούν και θα χαϊδεύουν την ψυχή μου. Τώρα που σας γράφω, θυμάμαι ότι συχνά η ψυχή μου ήταν ταραγμένη: είχα ένα σωρό προβλήματα στο σχολείο και στο σπίτι· ένιωθα αγωνία και, μια νύχτα, νομίζω πως είδα φάντασμα. 
Όμως, θυμάμαι επίσης πως, όταν ήμουν παιδί σαν εσάς, η καλύτερη ώρα της μέρας ήταν όταν διάβαζα τα βιβλία που τότε ονομάζαμε 'εξωσχολικά'. Τα εξωσχολικά ήταν πιο αστεία και πιο συγκινητικά από τα σχολικά, πράγμα φυσικό εφόσον το βιβλίο της γραμματικής δεν είναι αστείο και συγκινητικό. Ωστόσο, αν είμαστε τυχεροί κι έχουμε συμπαθητικούς και γλυκούληδες δασκάλους, η γραμματική, η αριθμητική, η ιστορία, η φυσική είναι κι αυτές σχεδόν αριστούργημα.
Επιστρέφω όμως στα μυθιστορήματα, στα διηγήματα, στους μύθους. Η χαρά της ανάγνωσης ήταν, κάπου κάπου, στενοχώρια. Τι παράξενο ε; Μερικές φορές, οι ιστορίες ήταν λυπητερές, στα παραμύθια οι ήρωες περνούσαν τα πάνδεινα: ένα κοριτσάκι που πουλούσε σπίρτα πάγωσε μέσα στο χιόνι, ένα αγοράκι χάθηκε στο άγριο δάσος... Παρότι έκλαιγα γοερά, ήμουν ευχαριστημένη: ένιωθα 'κάτι'. Θέλω να πω, δεν μπορούμε να χαμογελάμε διαρκώς: οι άνθρωποι γίνονται σοφότεροι νιώθοντας, κάπου κάπου, λύπη, οίκτο, αγανάκτηση. Κυρίως όμως, γίνονται εκστατικά ευτυχισμένοι: δοκιμάστε να ζήσετε τη ζωή του αναγνώστη και θα με θυμηθείτε.»
 
Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου-23 Απριλίου
 
Η 23η Απριλίου, ημέρα κατά την οποία το 1616 πέθαναν τρεις σημαντικοί συγγραφείς, ο ισπανός Θερβάντες, ο βρετανός Σαίξπηρ και ο περουβιανός Γκαρθιλάθο ντε λα Βέγκα, ανακηρύχθηκε το 1995 από την UNESCO Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου, για να «τιμήσει τα βιβλία και τους συγγραφείς και να ενθαρρύνει το κοινό, ιδιαίτερα τους νέους ανθρώπους, να ανακαλύψουν την απόλαυση της ανάγνωσης και να ανανεώσουν τον σεβασμό προς την αναντικατάστατη προσφορά όσων εργάστηκαν για την κοινωνική και την πολιτισμική πρόοδο της ανθρωπότητας».
Οι ρίζες αυτής της παγκόσμιας γιορτής του βιβλίου βρίσκονται στην Καταλονία στην Ισπανία, όπου στις 23 Απριλίου, γιορτή του Αγίου Γεωργίου, οι βιβλιοπώλες χαρίζουν ένα τριαντάφυλλο σε κάθε πελάτη που αγοράζει ένα βιβλίο.

Σάββατο 21 Απριλίου 2012

"Αρχαιότερες απ' όσο πιστεύαμε οι πολικές αρκούδες" (NAFTEMPORIKI.GR Παρασκευή, 20 Απριλίου 2012)

................................................................

Αρχαιότερες απ' όσο πιστεύαμε οι πολικές αρκούδες

NAFTEMPORIKI.GR Παρασκευή, 20 Απριλίου 2012 12:02
Τελευταία Ενημέρωση : 20/04/2012 12:12



Πολύ αρχαιότερες απ' όσο πίστευαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες φαίνεται πως είναι τελικά οι πολικές αρκούδες. Περυσινή έκθεση υποστήριζε ότι διαχωρίστηκαν από τους στενότερους συγγενείς τους πριν από μόλις 150.000 χρόνια, όμως τα αποτελέσματα νέας γερμανικής μελέτης καταδεικνύουν ότι αυτό είναι πιθανότερο να συνέβη πριν από περίπου 600.000 χρόνια, σε μια από τις ψυχρότερες περιόδους της Γης.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα ευρήματα δείχνουν ότι οι πολικές αρκούδες χρειάστηκαν πολύ χρόνο για να προσαρμοστούν στον παγωμένο κόσμο τους. Συνεπώς, είναι πιθανό να μην καταφέρουν να προσαρμοστούν εύκολα σε μια ολοένα και θερμότερη Αρκτική. Οι Γερμανοί ερευνητές υποστηρίζουν επίσης ότι πολικές και καφέ αρκούδες διασταυρώθηκαν μετά το διαχωρισμό τους.
Η περυσινή μελέτη βασίστηκε στη μελέτη του μιτοχονδριακού DNA των αρκούδων, ενός «επιπρόσθετου γονιδιώματος», το οποίο κληρονομείται μόνο από τη μητέρα. Οι Γερμανοί ερευνητές έθεσαν εξαρχής υπό αμφισβήτηση τον ισχυρισμό των συναδέλφων τους ότι οι πολικές αρκούδες είναι μόνο 150.000 ετών. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι το ζώο ανέπτυξε πολλά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μέσα σε πολύ μικρό - εξελικτικά- χρονικό διάστημα. «Με προβλημάτιζε καιρό τώρα η θεωρία ότι οι πολικές αρκούδες είναι ένα αξιοθαύμαστο είδος που εξελίσσεται τόσο γρήγορα», λέει ο Φρανκ Χάιλερ από την Εταιρία Σένκεμπεργκ για την Έρευνα της Φύσης.
Ο Χάιλερ και οι συνάδελφοί του μελέτησαν το πυρηνικό DNA των πολικών αρκούδων, που προέρχεται και από τους δύο γονείς και είναι πολύ μεγαλύτερο από το μιτοχονδριακό γονιδίωμα. Συνέκριναν 9.000 ακολουθίες από το πυρηνικό DNA 45 πολικών, καφέ και μαύρων αρκούδων προκειμένου να δημιουργήσουν ένα γενεαλογικό δέντρο βασισμένο στη λογική ότι όσο μεγαλύτερες είναι οι γενετικές διαφορές μεταξύ ειδών, τόσο παλαιότερα διαχωρίστηκαν μεταξύ τους.
«Βρήκαμε ότι οι πολικές αρκούδες είναι πολύ αρχαιότερες απ' όσο γνωρίζαμε από άλλες μελέτες: εμφανίστηκαν πριν από 600.000 χρόνια», λέει ο Χάιλερ. «Κάτι τέτοιο είναι λογικό, γιατί εκείνη την εποχή οι οικότοποι της Αρκτικής ήταν πολύ μεγαλύτεροι απ' ό,τι είναι σήμερα και ένα τέτοιο περιβάλλον θα ήταν κατάλληλο για ένα είδος όπως είναι η πολική αρκούδα».
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα δεδομένα της παλαιότερης μελέτης προήλθαν από κάποια περίοδο υβριδισμού πολικών και καφέ αρκούδων, πριν από 150.000 χρόνια, κατά την τελευταία θερμή, μεσοπαγετωνική εποχή. Τότε ο θαλάσσιος πάγος έλιωσε και οι πολικές αρκούδες βγήκαν στη στεριά, όπου και διασταυρώθηκαν με τους καφέ συγγενείς τους. Αυτή η διασταύρωση είναι πιθανό να εισήγαγε το μιτοχονδριακό DNA της καφέ αρκούδας στον πληθυσμό των πολικών, βοηθώντας τις ίσως να επιβιώσουν σε εκείνη τη θερμή περίοδο.

Κυριακή 15 Απριλίου 2012

Η γη όπως δεν την έχεις ξαναδεί: Οι καλύτερες φωτό του πλανήτη μας από διαστημικό σταθμό σε τροχιά (by Christine Kitsati Audio/Video, News | Δημοσιευμένο στις 15 Απρ 2012)

............................................................

Η γη όπως δεν την έχεις ξαναδεί: Οι καλύτερες φωτό του πλανήτη μας από διαστημικό σταθμό σε τροχιά


Πόσο εύκολο είναι να τραβήξεις θεαματικές φωτογραφίες της γης, όταν είσαι σε ένα διαστημικό σκάφος που βρίσκεται σε τροχιά; Ο Andre Kuipers, αστροναύτης στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), φαίνεται ότι βρήκε τη λύση, με τη βοήθεια ενός ειδικού τριπόδου. Έτσι, μπορεί πλέον να λαμβάνει εξαιρετικές λήψεις, ένα πραγματικό τεχνικό επίτευγμα, όταν βρίσκεσαι σε ένα σκάφος που μετακινείται με περισσότερα από 6,5 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο.




O Andre Kuipers εγκατέστησε το «Nightpod», μία μηχανοκίνητη κάμερα που αντισταθμίζει τις υψηλές ταχύτητες του ISS, παρακολουθώντας σημεία στην επιφάνεια της γης. Το αποτέλεσμα είναι μερικές από τις πιο θεαματικές φωτό που έχουν ληφθεί ποτέ από το διάστημα και πραγματικά βλέπουμε με θαυμασμό.
Οι αστροναύτες στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό βλέπουν συχνά μία καταπληκτική θέα πόλεων της γης φωτισμένων τη νύχτα, η ταχύτητα όμως των διαστημικών σταθμών τους δυσκόλευε στο να βγάλουν φωτογραφίες οι οποίες δεν ήταν θολές. Έτσι, με τα χρόνια έγιναν προσπάθειες από κάποιους να βρουν λύσεις, ώστε να μπορούν να «αιχμαλωτίσουν» αυτές τις τόσο καταπληκτικές εικόνες που έβλεπαν τα μάτια τους. Στην περίπτωση του Andre Kuipers έχουμε ίσως τις πιο εντυπωσιακές φωτό του είδους που έχουμε δει ποτέ, οπότε σας αφήνουμε να τις απολαύσετε.




Τετάρτη 4 Απριλίου 2012

Η θερμοκρασία των ωκεανών ανεβαίνει... (ΑΘΗΝΑ, 02/04/2012 http://www.nooz.gr)

............................................................

Η θερμοκρασία των ωκεανών ανεβαίνει...

ΑΘΗΝΑ 02/04/2012

 http://www.nooz.gr/science/i-8ermokrasia-ton-okeanon-anevainei-ta-teleutaia-135-xronia


Μία νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, που συνέκρινε τις σημερινές θερμοκρασίες των ωκεανών με εκείνες που είχαν μετρηθεί στη δεκαετία του 1870, αποκαλύπτει μία σαφή ανοδική τάση κατά τα τελευταία τουλάχιστον 135 χρόνια.

Πρόκειται για την πρώτη παγκόσμια σύγκριση των ωκεάνιων θερμοκρασιών που λαμβάνει ως σημείο αναφοράς το ιστορικό ταξίδι του βρετανικού πολεμικού πλοίου «Τσάλεντζερ» την περίοδο 1872-76.


Η μελέτη από ερευνητές του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας Scripps του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό για την κλιματική αλλαγή "Nature Climate Change", με επικεφαλής τον ωκεανογράφο
Ντιν Ρέμιτς, δείχνει ότι από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι σήμερα υπάρχει μία μέση άνοδος 0,33 βαθμών Κελσίου στα στρώματα των ωκεανών έως βάθος 700 μέτρων και 0,39 βαθμών σε βάθος 366 μέτρων.

Η αύξηση της θερμοκρασίας είναι μεγαλύτερη στην επιφάνεια των ωκεανών όπου φθάνει τους 0,59 βαθμούς, ενώ μειώνεται στους 0,12 βαθμούς Κελσίου σε βάθος 900 μέτρων.


Η διαχρονική άνοδος της θερμοκρασίας είναι μεγαλύτερη στον Ατλαντικό από ό,τι στον Ειρηνικό ωκεανό.


Η καταγραφή των σύγχρονων θερμοκρασιών στους ωκεανούς έγινε
με τη βοήθεια θαλάσσιων ρομπότ, τα οποία συνεχίζουν το έργο της καταγραφής στο πλαίσιο του παγκόσμιου προγράμματος «Αργώ», που ξεκίνησε το 2004.

Οι επιστήμονες είχαν στο παρελθόν υπολογίσει ότι σχεδόν το 90% της υπερβάλλουσας θερμότητας, η οποία έχει προστεθεί στο κλιματικό σύστημα της Γης από τη δεκαετία του ΄60 έως σήμερα, έχει αποθηκευθεί στους ωκεανούς.


Η νέα έρευνα, στην οποία συμμετείχε το Εθνικό Κέντρο Ωκεανογραφίας της Βρετανίας, δείχνει ότι η σταδιακή αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών ξεκίνησε πολύ πριν τη δεκαετία του ΄60, ήδη από τον 19ο αιώνα, ως συνέπεια της κλιματικής αλλαγής και της ανόδου της θερμοκρασίας στον πλανήτη μετά τη βιομηχανική επανάσταση.


Μολονότι τα στοιχεία θερμοκρασίας που είχε καταγράψει το πλοίο "Challenger" στη δεκαετία του 1870, προέρχονταν από 300 μόνο σημεία της υδρογείου, θεωρούνται αρκετά για να αποτελέσουν ένα σημείο αναφοράς και σύγκρισης με τις σημερινές ωκεάνιες θερμοκρασίες, οι οποίες πλέον καταγράφονται από το πρόγραμμα «Αργώ» κάθε δέκα ημέρες μέσω περίπου 3.500 θαλάσσιων αισθητήρων και ρομπότ.


Η άνοδος της θερμοκρασίας αποτελεί έναν από τους παράγοντες που συμβάλλουν στη σταδιακή άνοδο της στάθμης των θαλασσών.


Πηγή: ΑΜΠΕ

Ο Προμηθέας μάς χάρισε τη φωτιά «πριν από ένα εκατομμύριο χρόνια» (http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231189704)

..............................................................

Βάπτισμα του πυρός

Ο Προμηθέας μάς χάρισε τη φωτιά «πριν από ένα εκατομμύριο χρόνια»

Η σπηλιά Wonderwerk στη Νότια Αφρική έχει βάθος 140 μέτρων και τα απομεινάρια της φωτιάς βρέθηκαν σε απόσταση 30 μέτρων από την είσοδό της.
 
              Η σπηλιά Wonderwerk στη Νότια Αφρική έχει βάθος 140 μέτρων και 
              τα απομεινάρια της φωτιάς βρέθηκαν σε απόσταση 30 μέτρων από την 
              είσοδό της.  


Ουάσινγκτον
Θα μπορούσαμε να το ονομάσουμε το πρώτο «βάπτισμα του πυρός»: πρόκειται για τη στιγμή που οι πρόγονοί μας άρχισαν να… τιθασεύουν τη φωτιά προκειμένου να μαγειρέψουν και να φάνε στην προϊστορική «κουζίνα» τους. Τώρα στοιχεία που ήλθαν στο φως σε σπηλιά της Νότιας Αφρικής δείχνουν ότι η πρώτη αυτή «καυτή» στιγμή αποτέλεσε γεγονός πριν από τουλάχιστον ένα εκατομμύριο έτη. Τα νέα ευρήματα που δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences» ρίχνουν και πάλι (κυριολεκτικώς) λάδι στη φωτιά της επιστημονικής διαμάχης σχετικά με το αν η πορεία της εξέλιξης του ανθρώπου άλλαξε για πάντα εξαιτίας της… μαγειρικής.


Η εξελικτική θεωρία του μαγειρέματος


Η εξελικτική θεωρία του… μαγειρέματος έχει εκφραστεί από τον Ρίτσαρντ Ράνγκαμ, καθηγητή Βιολογικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Ο καθηγητής Ράνγκαμ υποστηρίζει ότι η σύλληψη της μαγειρικής οδήγησε ουσιαστικώς στην εμφάνιση του σύγχρονου ανθρώπου. Όπως λέει, η συγκεκριμένη μέθοδος προετοιμασίας της τροφής έχει πολλά πλεονεκτήματα: η τροφή γίνεται πιο νόστιμη, πιο εύκολη στην πέψη ενώ ο οργανισμός μπορεί να εξαγάγει αποτελεσματικότερα και ταχύτερα ενέργεια από τα υλικά του γεύματος. Όλες αυτές οι παράμετροι είναι άκρως σημαντικές προκειμένου να καλύπτονται οι ανάγκες σε ενέργεια ενός μεγάλου, «πεινασμένου» εγκεφάλου ο οποίος διαφορετικά θα έπρεπε να… τρώει τον χρόνο του μασώντας ωμή τροφή επί ώρες.

Σύμφωνα με τον δρα Ράνγκαμ το μαγείρεμα επέτρεψε στους προγόνους μας να αναπτύξουν μεγαλύτερο εγκέφαλο οδηγώντας τελικώς στον σύγχρονο άνθρωπο. Η ελεγχόμενη χρήση της φωτιάς, αναφέρει ο καθηγητής, αποτέλεσε το σημαντικότερο ορόσημο στην ανθρώπινη εξέλιξη σε σύγκριση με την ανάπτυξη της γεωργίας ή την κατανάλωση κρέατος. Σύμφωνα με τη θεωρία του η μαγειρεμένη τροφή επέτρεψε την εξέλιξη του προγόνου μας Homo erectus πριν από περίπου 1,9 εκατομμύρια χρόνια. Ο Homo erectus διέθετε εγκέφαλο 50% μεγαλύτερο από τον αμέσως προηγούμενο πρόγονο του ανθρώπου, τον Homo habilis.

Ωστόσο, η υπόθεση αυτή είχε δεχθεί έντονη κριτική, καθώς σύμφωνα με τους σκεπτικιστές δεν ενισχυόταν από αρχαιολογικά ευρήματα. Αν όντως οι πρόγονοί μας μαγείρευαν τακτικά, δεν θα έπρεπε να είχαμε βρει τα απολιθωμένα «τζάκια» τους;



Τοιχογραφίες από τη σπηλιά Wonderwerk 

Μαγείρεμα πριν από τουλάχιστον 1 εκατομμύριο χρόνια



Τώρα τα νέα ευρήματα που ήλθαν στο φως στη Σπηλιά Wonderwerk η οποία βρίσκεται στην Επαρχία του Ακρωτηρίου της Νότιας Αφρικής από διεθνή ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον Φραντσέσκο Μπέρνα του Πανεπιστημίου της Βοστόνης, μαρτυρούν ότι οι πρόγονοι του ανθρώπου μαγείρευαν πριν από ένα εκατομμύριο και πλέον χρόνια.

Μέχρι σήμερα, τα αρχαιότερα ευρήματα ύπαρξης φωτιάς χρονολογούνταν πριν από περίπου 800.000 χρόνια – οι επιστήμονες είχαν εντοπίσει καμένα ξύλα και οστά στην περιοχή Gesher Benot Ya’akov στο Ισραήλ, ωστόσο δεν είχε προσδιοριστεί αν οι φωτιές που άφησαν αυτά τα «απομεινάρια» ήταν ελεγχόμενες ή είχαν ανάψει κατά λάθος.

Η ομάδα του Δρ Μπέρνα πιστεύει ότι τα δικά της ευρήματα μαρτυρούν την ύπαρξη ελεγχόμενης φωτιάς. Οι ερευνητές εξέτασαν δείγματα βράχου στη Σπηλιά Wonderwerk η οποία έχει μήκος 140 μέτρα και εντόπισαν ίχνη στάχτης καθώς και τμήματα οστών ζώων σε απόσταση 30 μέτρων από την είσοδό της. Το γεγονός αυτό, όπως λένε, μειώνει σημαντικά τις πιθανότητες η φωτιά να οφειλόταν σε φυσικά αίτια.

Όπως εξήγησε ο καθηγητής Πολ Γκόλντμπεργκ από το Πανεπιστήμιο της Βοστόνης που συμμετείχε στη μελέτη «σε απόσταση 30 μέτρων από την είσοδο της σπηλιάς, δεν υπήρχαν δέντρα και πιθανότατα κανένα άλλο είδος βλάστησης ή υλικό από ξύλο το οποίο θα καιγόταν». Ο ερευνητής προσέθεσε ότι «η δομή της στάχτης που εντοπίστηκε δεν δικαιολογεί την τυχαία μεταφορά της από τον άνεμο ή τον αέρα εντός της σπηλιάς. Όλα δείχνουν ότι η φωτιά είχε ανάψει επί τούτου στο συγκεκριμένο σημείο».


Χρήση γεωλογικής τεχνικής


Προκειμένου να αναλύσουν τα ευρήματά τους ο Μπέρνα και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν μια τεχνική, τη μικρομορφολογία εδάφους, την οποία ουσιαστικώς «δανείστηκαν» από τους γεωλόγους. Με χρήση της τεχνικής μελέτησαν τμήματα των καμένων ευρημάτων εκ των οποίων το καθένα ήταν λεπτό όσο μια σελίδα. «Συλλέγουμε ένα τμήμα του υλικού, επιλέγουμε ένα τμήμα του, το αποξηραίνουμε, το βυθίζουμε σε πολυεστέρα ή σε εποξική ρητίνη και το μετατρέπουμε ουσιαστικώς σε…βράχο. Αφού ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία μπορούμε να κόψουμε ένα μέρος του βράχου, όπως κάνουν οι γεωλόγοι και να το αναλύσουμε στο μικροσκόπιο».

Προηγούμενες ανασκαφές που έχουν γίνει σε άλλες περιοχές της Νότιας Αφρικής έχουν φέρει στο φως «καψαλισμένο» υλικό που χρονολογείται πριν από 1,5 εκατομμύρια χρόνια. Ωστόσο οι τεχνικές που είχαν χρησιμοποιηθεί για την ανάλυση εκείνου του υλικού δεν έδιναν πειστικά στοιχεία σχετικά με το ότι τα ευρήματα προέρχονταν από ελεγχόμενη φωτιά. Σύμφωνα με τον Γκόλντμπεργκ η χρήση της μικρομορφολογίας εδάφους δίνει πλέον απαντήσεις σε ερωτήματα που απασχολούν επί έτη τους επιστήμονες σχετικά με το πότε οι πρόγονοί μας ξεκίνησαν να χρησιμοποιούν τη φωτιά με ελεγχόμενο τρόπο.


Βήμα Science

Δευτέρα 2 Απριλίου 2012

Ξύπνησαν ο Μικρός Τζον και ο Νικήτας! (http://www.protothema.gr / Web Only 02/04/2012)

............................................................

Ξεκίνησαν οι πρώτες τους διαδρομές στη φύση

Ξύπνησαν ο Μικρός Τζον και ο Νικήτας!

Web Only
02/04/2012  17:23

 
 
Τις πρώτες τους διαδρομές στη φύση ως ελεύθερες και άγριες αρκούδες κάνουν εδώ και λίγες ημέρες ο Μικρός Τζον και ο Νικήτας!

Τα δύο ορφανά αρκουδάκια που έπειτα από 9 μήνες περίθαλψης στις ειδικά διαμορφωμένες, γι’ αυτό το σκοπό, εγκαταστάσεις του «Αρκτούρου» επανεντάχθηκαν στη φύση, ξύπνησαν από το χειμέριο ύπνο. Πρώτος ξύπνησε ο Μικρός Τζον και αφού έκανε κάποιες μικρές διαδρομές επέστρεψε στη φωλιά. Λίγες ημέρες αργότερα ξύπνησε και ο Νικήτας.

Από την προηγούμενη εβδομάδα τα ειδικά κολάρα-πομποί που έχουν τοποθετηθεί πάνω τους και προσφέρουν τη δυνατότητα παρακολούθησης των κινήσεών τους ολόκληρο το 24ωρο στέλνουν σήματα και μας δείχνουν ότι ο Μικρός Τζον με το Νικήτα έχουν εγκαταλείψει τη φωλιά τους οριστικά, όπως κάνουν όλες οι αρκούδες στη φύση όταν ξυπνήσουν. Η φωλιά διαχείμασης είχε κατασκευαστεί από την επιστημονική ομάδα στα πρότυπα πραγματικής φωλιάς αρκούδας με φυσικά υλικά.

Ακόμη πιο ευχάριστο είναι το γεγονός ότι η πορεία που ακολουθούν οδηγεί βαθιά στο δάσος, σε φυσικό βιότοπο αρκούδας.

Η είδηση ότι ο Μικρός Τζον και ο Νικήτας ξύπνησαν από το χειμέριο ύπνο ήρθε να ολοκληρώσει με απόλυτη επιτυχία το εγχείρημα της επανένταξής τους στη φύση που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα από τον Αρκτούρο. Κι αυτό γιατί πολλά μικρά αρκουδάκια δεν επιβιώνουν τον πρώτο χειμώνα! Υπολογίζεται μάλιστα ότι το ποσοστό θνησιμότητας των νεαρών αρκούδων στη φύση τον πρώτο χειμώνα φτάνει το 50%!


Στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος για την προστασία της καφέ αρκούδας και του οικοσυστήματός της, ο Αρκτούρος παρακολουθεί και άλλες αρκούδες που ζουν ελεύθερα στη φύση. Η Τζένη, ξύπνησε φέτος σχετικά νωρίς και κινείται απολύτως φυσιολογικά. Και ο Άρης, μία ακόμη νεαρή αρκούδα που ραδιοπαρακολουθείται, έχει ξυπνήσει και πλέον κινείται σε αναζήτηση τροφής.



Ξυπνούν και οι ενήλικες

Η πρώτη αρκούδα του Καταφυγίου του Αρκτούρου που ξύπνησε φέτος, στα τέλη Μαρτίου,  ήταν ο Μίσα και λίγες ημέρες αργότερα ξύπνησαν και οι αδερφές του, η Βέσνα και η Μπάρμπαρα. Η Βέσνα μάλιστα άρχισε ήδη τα παιχνίδια, ενώ ο Μίσα με τη Μπάρμπαρα δείχνουν να απολαμβάνουν τον ήλιο!

Ο Γιωργάκης και η Ειρήνη, για μία ακόμη χρονιά μοιράστηκαν τη φωλιά τους και ξύπνησαν μαζί, αλλά ακόμα δεν είναι ιδιαίτερα κινητικοί. Οι υπόλοιπες αρκούδες φώλιασαν μόνες τους.

Ο Κυριάκος ξύπνησε και μετά από λίγες ώρες παιχνιδιού έκανε ήδη το πρώτο του μπάνιο στην ειδικά διαμορφωμένη λίμνη εντός του Καταφυγίου!

Ο Γιώργος, ο μαύρος αρκούδος, και ο Ανδρέας (48 ετών), ο παγκοσμίως γηραιότερος αρκούδος σε Καταφύγιο κοιμούνται ακόμα. Όπως κάθε χρόνο είναι οι πρώτοι που αποσύρονται στις φωλιές τους και οι τελευταίοι που ξυπνάνε! Στη φωλιά τους παραμένουν ακόμα ο Μήτσος, ο Duke και η Τασούλα, η οποία φέτος κοιμήθηκε σε φυσική φωλιά που έσκαψε η ίδια.


























Πρωταπριλιά: Το ιστορικό μιας ξεχωριστής ημέρας (01 Απρ 2012 | tvxsteam tvxs.gr)

............................................................

Πρωταπριλιά: Το ιστορικό μιας ξεχωριστής ημέρας

tvxs.gr/node/89835
 
 

Κάθε χρόνο την 1η Απριλίου αναβιώνει το έθιμο με τα αθώα ψέματα. Πρόκειται για μία παιγνιώδη συνήθεια των ανθρώπων, με παγκόσμια διάσταση. Το έθιμο έλκει την καταγωγή του από τη Δύση και ρίζες του ανιχνεύονται στους αρχαίους Κέλτες, οι οποίοι συνήθισαν την Πρωταπριλιά που καλυτέρευε ο καιρός να βγαίνουν για ψάρεμα. Τις περισσότερες φορές γύριζαν με άδεια χέρια, αλλά οι ψεύτικες ιστορίες τους για μεγάλα ψάρια έδιναν κι έπαιρναν.
Τον Μεσαίωνα, οι Γάλλοι γιόρταζαν την Πρωτοχρονιά την 1η Απριλίου, λόγω του Πάσχα. Το 1560 ή 1564 ο βασιλιάς Κάρολος Θ' μετέθεσε την αρχή του έτους από την 1η Απριλίου στην 1η Ιανουρίου για να συμβαδίζει η χώρα του ημερολογιακά με τις άλλες χώρες. Η αλλαγή αυτή δημιούργησε προβλήματα στον λαό, καθώς ό,τι έχει σχέση με την οργάνωση του χρόνου δημιουργεί συναισθηματικές φορτίσεις και αντιδράσεις. Όσοι, λοιπόν, από τους υπηκόους του βασιλιά αποδέχτηκαν την ημερολογιακή αλλαγή πείραζαν εκείνους που συνέχιζαν να τηρούν την παλιά πρωτοχρονιά (1η Απριλίου), λέγοντάς τους περιπαικτικά ψέματα ή κάνοντάς τους ψεύτικα πρωτοχρονιάτικα δώρα.
Από τους Κέλτες και τους Γάλλους το έθιμο μεταλαμπαδεύτηκε σε όλο τον κόσμο, με προεξάρχουσες τις εφημερίδες στις αρχές του 20ου αιώνα και στη συνέχεια τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, που συχνά μεταδίδουν πολύ επιτυχημένες ειδήσεις - φάρσες.
Στον ελληνικό χώρο το έθιμο πρέπει να ήταν γνωστό από την εποχή των Σταυροφοριών. Η συνήθεια να λένε ψέματα δεν είναι άγνωστη στην Ελλάδα. Μάλιστα, αποτελεί, όπως υποστηρίζει ο λαογράφος Γεώργιος Μέγας, συνήθη μηχανισμό στην προσπάθεια εξασφάλισης της επιτυχίας μιας μαγικής ενέργειας ή ενός δύσκολου έργου, βάσει της αντίληψης ότι η ψευδολογία ξεγελά και εμποδίζει τις βλαπτικές δυνάμεις. Και το ψέμα της Πρωταπριλιάς είναι «ένα σκόπιμο ξεγέλασμα των βλαπτικών δυνάμεων που θα εμπόδιζαν την αγροτική παραγωγή», σύμφωνα με το λαογράφο Δημήτριο Λουκάτο.


Πρωταπριλιάτικες φάρσες που άφησαν εποχή:
  • Το 1957, ο παρουσιαστής ειδήσεων του BBC Ρίτσαρντ Ντίμπλεμπι παρουσίασε οπτικοποιημένο ρεπορτάζ για την ανοιξιάτική συγκομιδή σπαγγέτι στην Ιταλία και γίνεται πιστευτός!
  • Το 1993, αρθρο στη βρετανική εφημερίδα Independent ανέφερε την ανακάλυψη του χωριού του Aστερίξ από επιστήμονες των Πανεπιστημίων της Οξφόρδης και της Βρέστης. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι ανασκαφές έφεραν στο φως νομίσματα, στα οποία απεικονίζονταν αγριογούρουνα, ενώ δεν υπήρχε ίχνος ρωμαϊκής εισβολής!
  • Το 1995, το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού ανακοίνωσε ότι κατά τις ανασκαφές του μετρό βρέθηκε ο τάφος του Σωκράτη. Το υπουργείο έδωσε, μάλιστα, λεπτομέρειες, ενώ σημείωνε ότι βρέθηκαν επίσης ο χιτώνας του ιδίου, αλλά και ίχνη του κονίου που είχε πιει. Η είδηση έκανε το γύρο του κόσμου μέσω των ξένων ειδησεογραφικών πρακτορείων. Πρώτο στην παγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού έπεσε το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, που λίγες ώρες μετά έσπευσε να ανακαλέσει. 
  • Το 2008, το BBC παρουσίασε βίντεο με μία μοναδική ανακάλυψη. Πιγκουίνοι της Ανταρκτικής μετατρέπονται σε αποδημητικά πουλιά, πετώντας μίλια μακριά. Σύμφωνα με τον παρουσιαστή, Τέρι Τζόουνς, προορισμός τους είναι τα τροπικά δάση της Αμερικής.